Ο Νομός Καστοριάς ανήκει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκεται στα σύνορα με την Αλβανία και την Βουλγαρία. Είναι κυρίως ορεινός και ημιορεινός με ελάχιστες πεδινές εκτάσεις στα κεντρικά του νομού, όπου κατοικεί η πλειονότητα των κατοίκων και εντοπίζονται οι βιοτεχνικές μονάδες μεταποίησης γούνας και τυποποίησης τροφίμων, οι ξενοδοχειακές υπηρεσίες με τον εμπορικό τομέα και η εντατική αγροτική παραγωγή. Οι ορεινές περιοχές, ιδιαίτερα κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα ,είναι πιο αραιοκατοικημένες, τάση που τα τελευταία χρόνια τείνει με αργό ρυθμό να αναστραφεί. Στις πλαγιες του Γράμμου υπάρχουν αρκετά εγκαταλελειμμένα πλέον χωριά τα οποία θυμίζουν κινηματογραφικό σκηνικό, όπως τα Κορέστεια με τα χαρακτηριστικά πλίνθινα σπίτια, τα οποία αξίζει να εξερευνήσει κανείς μαζί με τα υπέροχα δασικά τοπία που τα περιτριγυρίζουν. Γενικότερα, τα ορεινά του νομού έχουν να επιδείξουν τοπία εξαιρετικής ομορφιάς σπαρμένα με ενθύμια των ιστορικών γεγονότων που συνέβησαν εκεί στη διάρκεια του τελευταίο αιώνα.
Σήμερα σημαντικότερα αστικά κέντρα του νομού είναι η πρωτεύουσά του, Καστοριά, το Άργος Ορεστικό, οι Μανιάκοι, η Μεσοποταμία, το Νεστόριο. Η Καστοριά, εμπορικό και δοικητικό κέντρο του νομού, είναι χτισμένη πάνω στη χερσόνησο που εισχωρεί στην ομώνυμη λίμνη, σε υψόμετρο περίπου 700μ., ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο. Η πόλη διατηρεί μέχρι σήμερα ένα σημαντικό αριθμό βυζαντινών εκκλησιών, κειμηλίων και αρχοντικών ως τεκμήρια της κατά καιρούς ακμής της, λόγω της επιτυχημένης εμπορίας και διακίνησης των γουναρικών σε σημαντικά κέντρα της Ευρώπης. Στις συνοικίες Αποζάρι και Ντολτσό, όπου αποτυπώνεται το λαμπρό παρελθόν της πόλης, στέκονται μεγαλόπρεπα τα καστοριανά αρχοντικά, κτισμένα τον 17ο και 18ο αιώνα και αδιάψευστοι μάρτυρες της οικονομικής άνθησης και των καλλιτεχνικών αναζητήσεων της εποχής. Ορισμένα από αυτά είναι επισκέψιμα για το κοινό, όπως το αρχοντικό του Νεραντζή Αϊβάζη, που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, και αυτό των αδελφών Εμμανουήλ, που στεγάζει το Μουσείο Ενδυματολογίας. Η Καστοριά διαθέτει επίσης Βυζαντινό Μουσείο που φιλοξενεί ενδιαφέροντα εκθέματα, ενώ οι βυζαντινές εκκλήσιες που διατηρούνται μέσα στην πόλη, όπως ο ναός του Αγίου Στεφάνου και η Παναγιά Κουμπελίδικη, προσφέρουν μια πιο συνολική εικόνα του βυζαντινού παρελθόντος της πόλης. Οι επισκέπτες της πόλης γοητεύονται από τη λίμνη, που περιβάλλει τη χερσόνησο και διαθέτει πλούσια χλωρίδα και πανίδα, αποτελώντας καταφύγιο αρκετών σπάνιων πτηνών, αμφίβιων και μικρών θηλαστικών. Ένας περίπατος στις όχθες της λίμνης ή μια βόλτα με το τουριστικό σκάφος του Δήμου δίνει την ευκαιρία στους ταξιδιώτες να θαυμάσουν τη μοναδική φυσική ομορφιά της λίμνης. Ιδιαίτερα αξιόλογο είναι, τέλος, το Σπήλαιο του Δράκου, η είσοδος του οποίου απέχει λίγα μέτρα από τις όχθες της λίμνης. Πρόκειται για ένα σπήλαιο μεγάλων διαστάσεων με χερσαία και λιμναία τμήματα και εντυπωσιακό σταλακτικό διάκοσμο, όπου έχουν εντοπιστεί με παλαιοντολογικά κατάλοιπα, ενώ η ιστορία του σπηλαίου μπερδεύεται με τον τοπικό μύθο.
